Page 337 - VERGİ İCRA

Ancak amme alacağının cebri icra yöntemleri ile tahsil edilmesi halinde amme alacağının maliyetinin artırdığını söyleyebiliriz. Bu da amme alacağı ve kaynakların optimal kullanılması açısından istenen sonuç değildir. Bu açıdan cebri takibata başvurulmadan önce amme alacaklarının tahsilâtını sağlamak amacıyla borç bilgilendirme mekanizmaları etkin bir şekilde kullanılmalı, bilgi teknolojileri temeline dayalı olarak kurulmuş olan analiz ve takip sistemi yoluyla amme alacaklarının suresinde, kolay ve daha düşük maliyetle tahsilâtının temini gerekmektedir.355
Amme alacağının kanuni süreleri içerisinde ödenmemesi, tecil gibi vergi barış müesseselerinden yararlanılmaması halinde önceki bölümlerde de anlatıldığı üzere en önemli sonucu amme borçlusunun menkul, gayrimenkul, hak ve alacakları üzerindeki tasarruf yetkisini kaybetmesidir. Haciz yapılması halinde borçlunun mallar üzerinde tasarruf hakkı ortadan kalkar ve haczedilen mallar paraya çevrilir.
Ancak, haciz sırasında borcunu tamamen ödeyeceğini ve bu nedenle kısa bir süre verilme istemini haciz tutanağına kaydettiren ve tutanakta kayıtlı sürede vergi dairesine başvuran borçlulara, istemleri uygun görüldüğünde haczedilen malların satışının geciktirilmesi için vergi dairesi müdürü tarafından “Görüşme ve İşlem Kâğıdı” ile belirlenerek 20 günü aşmamak üzere süre verilebilir.356
6183 Sayılı Kanunun 73 üncü maddesi haczin neticeleri başlığı taşımakta olup, borçlu, alacaklı amme idaresinin muvafakatini almaksızın hacizli mallarda tasarru a bulunamaz. Bu tasarruf ancak amme idaresinin verdiği izin kadar olabilir. Mallar değiştirilmelerini veya vergi dairesinin oluru olmadan üzerlerinde tasarru a bulunulmasını önleyecek önlemler alınmak koşulu ile güvenilir bir kişiye veya güvenilir kişinin kefaleti altında borçlunun veya zilyedin kendisine bırakılabilir. Haczi koyan tahsil dairesi buna aykırı hareketin cezayı mucip olduğunu borçluya ihtar eder. Muhafazası amacıyla kendisine bırakılan mal ve haklar üzerinde teslim amacı dışında kullanılması halinde de 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 289 uncu maddesi hükmüne muhafaza görevini kötüye kullanma fiilinden dolayı işlem yapılır.357
Cebri takipten amme idaresinin muradı tahsilâtın temini ve hazine intikalinin sağlanmasıdır. Bunun için aynı kanunun 74 üncü maddesine göre elde edilen her türlü
355 Gelir İdaresi Başkanlığı 2014 Performans Programı
356 Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesi Madde 333
357 Muhafaza Görevini Kötüye Kullanma: (1) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle el konulmuş olan mal üzerinde teslim amacı dışında tasarru a bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Kişinin bu malın sahibi olması hâlinde, verilecek ceza yarı oranında indirilir.
(2) Birinci fıkrada tanımlanan suçun konusunu oluşturan eşyayı kovuşturma başlamadan önce geri veren veya bunun mümkün olmaması hâlinde bedelini ödeyen kişi hakkında verilecek cezaların beşte dördü indirilir.
(3) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle el konulmuş olan malın dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması nedeniyle kaybolmasına veya bozulmasına neden olan kişi, adlî para cezası ile cezalandırılır.
(4) Bir suça ilişkin soruşturma veya kovuşturma kapsamında el konulan eşyayı amacı dışında kullanan kimse, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Muharrem ÖZDEMİR - VERGİCRA
321