Page 132 - VERGİ TEKNİĞİ

132 Muharrem ÖZDEMİR - VERGİ TEKNİĞİ
Örnek: Hükümet tarafından belirlenen Ziraat Bankası A.Ş’nin ihraç edeceği hisse senedi ve tahvilleri teminat hükmünde sayabilir. Bu yolla elinde Ziraat Bankasının hisse senedini bulunduranların amme borcu olması halinde amme idaresine bunları teminat olarak gösterebilirler. Ancak şirketin hisse senedi ve tahvillerin teminat olarak kabul edilmesi için en yakın borsa cetvelleri üzerinden % 15 noksanıyla değerlendirilmesi şarttır.
Örnek: Ziraat Bankası hisse senedi ihraç etmiştir. ZENGİNLER A.Ş., pay başına 10 TL olmak üzere 5.000 adet hisse senedi satın almıştır. Söz konusu hisse senetleri, 50.000 TL alış bedeli üzerinden aktife alınmıştır. 31.12.2021 tarihi itibariyle, Ziraat Bankasının hisse senetlerinin pay başına değeri 12 TL olarak belirlenmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 279’uncu maddesi kapsamında bir işletmenin aktifinde kayıtlı olan hisse senetleri, alış bedeliyle değerlenir. Amme borcu karşılığında ZENGİNLER A.Ş, elinde bulundurduğu hisse senetlerini alış bedeli olan (50.000 TL* % 10) = 5.000 TL noksanıyla değerleyecek 45.000 TL olarak teminat olarak verebilecektir.
4.9.5. Haczedilen menkul ve gayrimenkul mallar
6183 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin 5 numaralı bendine göre, amme borçlusunun gerek kendisinin ve gerekse amme borçlusu lehine üçüncü şahıslar tarafından gösterilen ve alacaklı amme idaresince haciz varakasına müsteniden haczedilen menkul ve gayrimenkul mallar teminat hükmündedir.
Dolayısıyla menkul ve gayrimenkul malların teminat hükmünde kabul edilebilmesi için kanun koyucu bazı şekil şartları öngörmüştür. 6183 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 10’uncu maddesi uyarınca, gayrimenkuller ve menkul malların teminat fonksiyonunu ifa edebilmeleri, haciz varakasına müsteniden haczedilmeleri ile mümkündür.
Burada kanun koyucu menkul ve gayrimenkul malların teminat fonksiyonunu ifa edebilmelerini, haciz varakasına müsteniden haczedilmeleri şartını saymıştır. Bu malların teminat olarak kabulü istemini içeren dilekçe “teminat senedi” olarak kabul edilemez.127
Bir diğer şart ise, üçüncü şahsın kendisine ait malı başkasının borcuna karşılık teminat olarak vermek istemesi halinde, bu iradesini açık bir şekilde gösteren imzalı muvafakat yazısını tahsil dairesine bizzat getirmesi gerekmektedir. Ancak, muvafakat yazısının bizzat üçüncü şahıs tarafından getirilmemesi halinde, üçüncü şahıs tarafından imzalanmış ve noter tarafından onaylanmış bir örneğinin tahsil dairesine gönderilmesi yeterli olacaktır.
127. Danıştay 7. Dairesinin 30.11.1999 tarih ve E. 1997/3790, K. 1999/3956