Page 240 - VERGİ TEKNİĞİ

240 Muharrem ÖZDEMİR - VERGİ TEKNİĞİ
Bu hüküm Türkiye’de bulunmayan mükelleflerin Türkiye’deki temsilcileri hakkında da uygulanır. Temsilciler veya teşekkülü idare edenler bu suretle ödedikleri vergiler için asıl mükelleflere rücu edebilirler. Tüzel kişilerin tasfiye haline girmiş veya tasfiye edilmiş olmaları, kanuni temsilcilerin tasfiyeye giriş tarihinden önceki zamanlara ait sorumluluklarını da kaldırmaz.” VUK’un 333’üncü maddesinde kanuni temsilcilerin tüzel kişiler adına kesilen cezalara ilişkin sorumlulukları düzenlenmiştir. Buna göre; “Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde Vergi Kanununa aykırı hareketlerden tevellüt edecek vergi cezaları tüzel kişiler adına kesilir. Tüzel kişilerin kanuni temsilcilerinin vergi sorumluluğu hakkındaki bu kanunun 10’uncu maddesi hükmü vergi cezaları hakkında da uygulanır.” Kanuni temsilcilerin genel olarak amme alacaklarına ilişkin sorumluluğu ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un mükerrer 35’inci maddesinde düzenlenmiştir. Anılan madde hükmüne göre; “Tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. Bu madde hükmü, yabancı şahıs veya kurumların Türkiye’deki mümessilleri hakkında da uygulanır. Tüzel kişilerin tasfiye haline girmiş veya tasfiye edilmiş olmaları, kanuni temsilcilerin tasfiyeye giriş tarihinden önceki zamanlara ait sorumluluklarını kaldırmaz. Temsilciler, teşekkülü idare edenler veya mümessiller, bu madde gereğince ödedikleri tutarlar için asıl amme borçlusuna rücu edebilirler.” Yukarıdaki hükümlerin karşılaştırılmasından 6183 sayılı AATUHK uyarınca kamu alacaklarının ve VUK uyarınca da vergi alacaklarının tahsili için kanuni temsilciye gidilmeden önce tüzel kişinin takip edilmesi gerekir. Kanuni temsilciler vergi borçları ve diğer kamu alacaklarından dolayı tüm mal varlıklarıyla sorumludur. VUK ve AATUHK’daki kanuni temsilcinin sorumluluğuna ilişkin hükümler arasındaki farklar ise aşağıdaki gibidir:
i. VUK’da düzenlenen sorumluluğun kapsamına VUK’a tabi vergiler ile vergiye bağlı alacaklar ve vergi cezalarını kapsamaktadır. Ancak, Gümrük ve Tekel İdarelerince alınan vergi, resim ve harçlar VUK 10’uncu maddesi kapsamında değildir. Vergi alacağına bağlı alacaklardan kasıt, vergi alacağının fer’ileri olan gecikme faizleri ile gecikme zamlarıdır. Vergi cezaları ise VUK’un 333’üncü maddesinin ilk fıkrası uyarınca tüzel kişi adına kesilen