Page 97 - VERGİ İCRA
P. 97
Muharrem ÖZDEMİR - VERGİCRA
81
Örneğin, Vergi Müfettişi, mükellef kurumun yasal de er ve belgeleri üzerinde yapmış olduğu vergi incelemesinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359 uncu maddesinde yazılı muhasebe hilesi fiiline tevessül ettiğini ilk karineye göre tespit etmiştir.
Yapılmakta olan vergi incelemesi devam ettiği için matrahı henüz belli olmadığından harici karinelere ve muhasebe hilesinin boyutuna göre geçici olarak bir tahakkuk işlemi yapılması gerekecektir. Bu şekilde yapılacak olan geçici takdirler takdir komisyonuna bildirilecek ve komisyonca yapılacaktır.
Takdir komisyonuna bildirilen karineler ışığında matrah takdiri yapılmış olup 200.000 liralık vergi için derhal tahakkuk işlemi yapılmıştır. Bu yapılan tahakkuk işleminin adı ihtiyati tahakkuk olup derhal ihtiyati haciz kararı alınması gerekir. Çünkü tek başına yapılan ihtiyati tahakkuk işlemi hukuki koruma sağlamaz. İhtiyati tahakkuk, ihtiyati hacze konu amme alacağının miktarını belirlemeye dönük şekli bir süreçtir. Asıl olan ihtiyati haciz işlemidir.
Bu esaslar çerçevesinde yapılan ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz işlemleri münhasıran koruma amacı güttüğünden bu amaç hâsıl olmuştur. Ancak, ödeme zamanları gelmeden tahsilât işlemi yapılamayacaktır.
5.6. İhtiyati tahakkukun düzeltilmesi
6183 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine göre, alacağın hususi kanununa göre tahakkukundan sonra ihtiyati tahakkukla hususi kanununa müstenit tahakkuk arasında bir fark olması durumunda söz konusu fark; hususi kanununa müstenit tahakkuka göre düzeltilir.
Bu düzeltmenin yapılabilmesi için beyannameye müstenit tarhiyatta verilen beyannamenin tetkik edilerek kabul edilmiş olması, itirazlı tarhiyatta kesinleşmenin vukuu, Devlet şurasına (mahkemeye) müracaat edilmiş olan hallerde Devlet şurasından (Danıştay’dan) nihai bir kararın çıkmış olması lazımdır.
İhtiyati tahakkuk mevzuu olan devre beyannamesinin, verildiği tarihten itibaren en geç iki ay içinde tetkiki mecburidir. Bu müddet içinde tetkik yapılmadığı takdirde, bu sebeple düzeltme geciktirilmez.
