Page 572 - VERGİ TEKNİĞİ

572 Muharrem ÖZDEMİR - VERGİ TEKNİĞİ
Zamanaşımı süresi içerisinde yapılan bütün takibat ve mal varlığı araştırmasına rağmen mal edinme ve artmalarında bir gelişme olmaması halinde ise amme alacağı 213 sayılı Vergi Usul Kanununun düzeltme hükümleri çerçevesinde terkin işlemi yapılır.
Ekonomik durumunu kaybetmiş ve sosyal bakımdan dara düşmüş olan mükelleflerin tahakkuk etmiş ancak ödenemeyecek duruma gelmiş amme alacaklarının, ilgili mevzuat çerçevesinde takibinden vazgeçilmesi sosyal devlet gereğidir. Ancak vergi dairelerinde bu bariz yasa hükmüne rağmen aciz halinde bulunan borçluların borçlarının terkin işlemleri yapılmamaktadır.
Bu da bakanlığın bu konuyu uygulamada tebliğ ve genelgelerle işlevsel hale getirmemesinden kaynaklanmaktadır. Halk dilinde söylenen “Devlet alır, vermez’ sözü bu konuda kendini göstermektedir. Bu itibarla amme idaresi, aciz hali ile ilgili uygulamaya yön verecek düzenlemelerle hem yıllardır tahsil edilemeyen amme alacaklarının vergi dairelerindeki dosyalarının temizlenmesine faydalı olacak, hem de amme alacaklarını ödeyebilecek güçteki borçluların üzerine daha etkin gidilmesini sağlayacaktır. Bu yöntemle hazine alacaklarının uzun yıllar sürüncemede kalmasının da önüne geçilmiş olacaktır.
2018/1. Dönem Yeminli Mali Müşavirlik Sınavı Vergi Tekniği
Soru: Aciz hali nedir?
Cevap: Aciz hali 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 75’inci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; yapılan takip sonucunda, borçlunun haczi caiz malı olmadığı veya bulunan mallarının satış bedeli borcunu karşılamadığı takdirde borçlu aciz halinde sayılır. Yapılan takip safhalarıyla bakiye borç miktarı bir aciz fişinde gösterilerek aciz hali tespit olunur. Madde metninden anlaşıldığı üzere, kamu borçlusunun aciz halinde sayılması mal varlığının bulunmaması anlamına gelmemektedir. Borçlunun mal varlığı bulunsa dahi, bu mal varlığının haczi olanaklı değilse borçlu aciz halinde sayılır. Aynı şekilde, mal varlığının satış bedelinin amme alacağını karşılamaması halinde borçlu yine aciz halinde sayılır. Buna göre haczi caiz mal varlığı bulunan borçlunun aciz halinde sayılması için haczedilen mal varlığının satılmış olması ve satış bedelinin kamu alacağını karşılamamış olması gerekir. Alacaklı tahsil dairesi aciz halindeki borçlunun mali durumunu zamanaşımı süresi içinde devamlı olarak takip eder. Borçlunun mal edindiğinin saptanması halinde haciz varakalarına istinaden gerekli haciz yapılır. Haczedilen malların değerinin takipli alacağı karşıladığının tespiti halinde aciz hali kaldırılır.