Page 445 - VERGİ İCRA
P. 445
Muharrem ÖZDEMİR - VERGİCRA
429
2.2. Vergi Usul Kanunu kapsamındaki terkin
Yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık, don, muzir hayvan ve haşarat istilası ve bunlara benzer çığ düşmesi, fırtına gibi doğal afetler nedeniyle varlıklarının en az üçte birini bu afetler nedeniyle kaybeden mükelle erin afetin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili vergi borç ve cezalarının terkin edilerek ekonomik dara düşen mükelle erin rahatlaması amaçlanmıştır.
Buna göre terkin müessesesinin uygulanabilmesi için aşağıdaki şartlar aranır. Terkin, terkin edilecek vergiler, terkin için yapılacak müracaatların şekli ve zamanı ve terkin işleminin ne şekilde yapılacağına ilişkin düzenlemeler 1 Sıra No’lu Vergi Usul Genel Tebliğinde açıklanmıştır. Buna göre;
a) Terkin kapsamına Vergi Usul Kanununun şümulüne giren vergi ve resimlerden mütevellit borçları ve vergi cezaları bu kanunun 105 inci maddesindeki hükümler dairesinde terkin edilecektir. Bu bağlamda gecikme faizi, gecikme zamlarını da terkin kapsamda ele almak gerekir. Ancak bu vergi ve cezaların afetin zarar verdiği gelire ait vergi ve cezaların olmasına dikkat edilmelidir,
b) Mükellefin gelir kaynağı olan varlığın yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık, don, muzir hayvan ve haşarat istilası ve bunlara benzer afetler yüzünden zarara uğramış olmalıdır,
c) Afete maruz kalan vergi borçlusunun çok az zarar gören varlıkları bu kapsamda değerlendirilmeyecektir. Bunun ölçüsü varlılarının en az üçte birinin (% 33,3) kaybedilmiş olmasıdır. Bu oran terkin için belirlenmiş asgari bir orandır,
d) Varlıklarının veya mahsullerinin en az üçte birini kaybeden mükelle erin bu zararla mütenasip oran çerçevesindeki vergi ve cezalarını kısmen veya tamamen terkin etmeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.