Page 66 - VERGİ İCRA
P. 66
50 Muharrem ÖZDEMİR - VERGİCRA
Türkiye Cumhuriyeti adına Devlet iç borcu ve Devlet dış borcu almaya, hazine geri ödeme garantisi, hazine karşı garantisi vermeye ve verilen garantilerin şartlarında değişiklik yapmaya, hibe almaya, dış finansman imkânlarını dış borcun devri, dış borcun ikrazı, dış borcun tahsisi yoluyla kullandırmaya ve yeni malî yükümlülük yaratmaya, bu borç ve yükümlülükler ile bunlardan kaynaklanan hazine alacaklarını yönetmeye Bakan yetkilidir. Bakan bu yetkisini ve bu Kanun ile kendisine verilen görevlerin yerine getirilmesine ilişkin yetkilerinden uygun gördüklerini ilgili bütçe yılında geçerli olmak üzere devredebilir.
Devredilen bu yetki çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen DİBS (hazine bonosu ve devlet tahvili) elinde bulunduran amme borçlusu borcu karşılığında gösterdikleri bu değerler teminat hükmünde sayılırlar.
Bunun yanında Anonim şirketler tarafından 1 yıldan uzun vadeli olarak ihraç edilen borçlanma senetleri “özel sektör tahvili” olarak adlandırılmaktadır. Kamu borçlanma aracı dışındaki tahvillerin ihracı, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine tabidir. Halka arz edilerek satılabileceği gibi, halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara da satılabilirler. Ancak 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca anonim şirketler tarafından ihraç edilen tahvillerin teminat olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Örneğin, Hazine ve Maliye Bakanlığı, bütçe giderlerini finanse etmek için kaynak ihtiyacına gereksinim duymuş olup yıllık % 15 faiz oranı ile uzun vadeli borçlanma yöntemi ile tahvil ihraç etmiştir. INT Bank 300 milyon liralık tahvil alımı yapmıştır.
Yapılan vergi incelemesinde vergi ziyaı cezasına sebebiyet veren INT Bank banka hesaplarına bloke konularak ihtiyati haciz tatbik edilmiştir. Banka yönetimi elinde bulunan Hazine ve Maliye Bakanlığına ait tahvilleri amme idaresine teminat olarak göstermiştir. Amme idaresi 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde menkul mallar dışında sayılan tahvilleri teminat olarak kabul ederek ihtiyati haciz kaldırmıştır.
3.9.4. Milli esham ve tahvilat
Hükümetçe belli edilecek milli esham ve tahvilat, 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca teminat olarak gösterilebilir. Ancak “Bu esham ve tahvilat, teminatın kabul edilmesine en yakın borsa cetvelleri üzerinden % 15 noksanıyla değerlendirilir.”
Esham, hisse senedi anlamına gelmektedir. Tahvilat ise borç senedi anlamında kullanılmıştır. Ancak bunların 6183 sayılı Kanunun uygulanması bakımından teminat olarak kabul görmesi için hükümet tarafından belirlenmiş olması şarttır.