Page 40 - VERGİ TEKNİĞİ

40 Muharrem ÖZDEMİR - VERGİ TEKNİĞİ
2. AMME ALACAKLARININ TARAFLARI
2.1. Alacaklı Amme İdaresi
6183 Sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde alacaklı amme idaresi, amme borçlusu ve tahsil dairesi kavramları tanımlanmıştır. Alacaklı amme idareleri; Devlet, il özel idareleri ve belediyelerdir. Devlet tüzel kişiliğini oluşturan kamu idareleri, genel bütçeye dâhil kamu idareleridir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu46 Devlet tüzelkişiliğini oluşturan kamu idarelerini Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde göstermiştir.
İl özel idarelerine ilişkin hükümler, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununda47, belediyelereilişkinhükümlerise5393sayılıBelediyeKanunu48 ile5216sayılıBüyükşehir Belediyesi Kanununda49 düzenlenmiştir. 6360 sayılı Kanunla50 toplam nüfusu 750.000’i aşmış bulunan illerde büyükşehir belediyeleri, yeni ilçeler ve bunların belediyeleri kurulmuş, belde belediyeleri kapatılmış, köyler mahalleye dönüştürülmüştür. Bu kanunla yeni kurulanlar dâhil olmak üzere tüm büyük şehirlerde il özel idareleri seçilmiş organı olan il genel meclisi ile birlikte kaldırılmıştır.
Bunun yanında 6183 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde alacaklı amme idaresi olarak sayılmamakla birlikte, özel kanunlarda alacakları 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edileceği belirtilmiş olan kamu tüzel kişileri alacakları da amme alacakları kapsamında değerlendirilir.
Bu kapsamda tahsil daireleri, Alacaklı amme idaresinin bu kanunu tatbik etmekle vazifeli dairesini, servisini, memur veya memurlarını anlamak gerekir. 6183 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca, alacaklı amme idarelerinin bu Kanunu uygulamakla yetkili memurlarının görevlerinin, teşkilat ve görevleri düzenleyen Kanunlara veya bu konuyla ilgili diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklere, sorumluluklarının ise sorumlulukların düzenlendiği Kanunlara göre belirlenmesi gerekmektedir.51
6183 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca, alacaklı amme idarelerinin alacaklarının takibinin, bu idarelerin mahalli tahsil daireleri tarafından yapılması esastır. Alacaklı amme idaresi olan Devletin alacaklarının takibinde, Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı vergi daireleri, Muhasebat Genel Müdürlüğüne bağlı mal müdürlükleri ve muhasebe müdürlükleri ile gümrük mevzuatı uyarınca alınan amme alacakları için Ticaret Bakanlığına52 bağlı tahsil daireleri yetkilidir.
46. 24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır
47. 04.03.2005 tarihli ve 25745 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
48. 13.07.2005 tarihli ve 25874 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
49. 23.07.2004 tarihli ve 25531 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
50. 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
51. Seri A: No: 1 Tahsilat Genel Tebliği 30.06.2007 tarih ve 26568 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
52. Seri: A, No: 5 Tahsilat Genel Tebliği ile “II- Yetkililer, Yetkililerin Sorumlulukları ile Yardım Mecburiyeti” başlıklı alt bölümünün (3) numaralı bölümünde yer alan “Gümrük Müsteşarlığına” ibareleri “ Ticaret Bakanlığına” şeklinde değiştirilmiştir.