Page 256 - ÜSTADNAME
P. 256
Muharrem ÖZDEMİR - ÜSTADNAME
Kanun 21 maddeden ibaret olup bütün devlet memurlarının kadro dereceleri, maaş,
tazminat, vergi kesintisi gibi mali durumları düzenlenmiş262 ve düzenlenen bu cetveller
teşkilat kanunu yapılana kadar “Teşkilat Kanunu263” hükmünde kabul edilmiştir. Bu
kanunda birimlerin görev ve yetkileri düzenlenmemiş olmakla beraber Cumhuriyet
döneminde Maliye Bakanlığı ve diğer bakanlıkların ilk toplu teşkilat düzenlemesinin bu
kanunla yapıldığı söylenebilir.
Tahsil Müfettişliği unvanı ile ilgili ilk düzenleme, Evkaf Umum Müdürlüğünün
1931 malî senesi Bütçe Kanunu’nun264 varidat kısmının ‘Müeccele ve Mukataa Kalemi’
bölümünde yer almakta olup aşağıdaki kadrolar öngörülmüştür.
Görev Unvanı Adet Maaş
Merkez Tahsilat Müfettişi 1 30
Beyoğlu Tahsilat Müfettişi 1 25
Üsküdar Tahsilat Müfettişi 1 25
1933 tarihli Maliye Teşkilâtına Ait Kısmının Tadili ve Bir Kısım Vazifelerin Sureti İfası
Hakkında Kanunun (A) numaralı cetvelinde, Maliye Vekâleti merkez ve vilayet memurları
ile ilgili ayrıntılı düzenleme yapıldığı görülmekte olup tahsil heyeti bölümünde Tahsil
Müfettişliği unvanına yer verilmiştir.265
Derece Görev Unvanı Adet Maaş
7 Tahsilat Şubeleri Müfettişi 1 55
8 Tahsilat Şubeleri Müfettişi 2 45
9 Tahsilat Şubeleri Müfettişi 15 40
Söz konusu Kanunda İstanbul vilâyeti maliye teşkilâtının 3 mıntıkadan oluştuğu
belirtilmiştir. İstanbul Beyoğlu, Üsküdar mıntıkalarında birer varidat tahakkuk dairesi
ile tahsil dairesinden ve vilâyet merkezinde vilâyet muhasebeciliği, muhakemat, pul, av
vergileri, millî emlâk müdürlüklerinden mürekkeptir.
İstanbul vilâyetine dâhil kazaların, Eminönü, Fatih, Bakırköy, Silivri, Çatalca, Adalar,
Yalova kazaları İstanbul mıntıkasına; Beyoğlu, Beşiktaş ve Sarıyer kazaları, Beyoğlu
mıntıkasına; Üsküdar, Kadıköy, Beykoz, Şile, Kartal kazaları da Üsküdar mıntıkası
varidat noktasında bağlıdır.
Aynı Kanunun 6’ncı maddesinde de, her tahsil dairesinde bir tahsil müdürü, muavin,
mümeyyiz, lüzumu kadar kâtip, evrak ve dosya ve sevk memuru, Tahsil Müfettişleri, icra
262 Ayşe YANARDAĞ. Cumhuriyet Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Bölümü Okutmanı. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/1773
263 Bu düzenlemede, memurların bordrolarında yaklaşık 55 çeşit gelir kalemi yer almaktaydı. Bu durum ise, adaletsizliğe ve malî kargaşaya sebebiyet
veriyordu. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d18/c031/b007/tbmm180310070195.pdf
264 13.06.1931 tarih ve 1821 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
265 2265 sayılı Kanun 13.06.1933 tarih ve 2426 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanun 21 maddeden ibaret olup bütün devlet memurlarının kadro dereceleri, maaş,
tazminat, vergi kesintisi gibi mali durumları düzenlenmiş262 ve düzenlenen bu cetveller
teşkilat kanunu yapılana kadar “Teşkilat Kanunu263” hükmünde kabul edilmiştir. Bu
kanunda birimlerin görev ve yetkileri düzenlenmemiş olmakla beraber Cumhuriyet
döneminde Maliye Bakanlığı ve diğer bakanlıkların ilk toplu teşkilat düzenlemesinin bu
kanunla yapıldığı söylenebilir.
Tahsil Müfettişliği unvanı ile ilgili ilk düzenleme, Evkaf Umum Müdürlüğünün
1931 malî senesi Bütçe Kanunu’nun264 varidat kısmının ‘Müeccele ve Mukataa Kalemi’
bölümünde yer almakta olup aşağıdaki kadrolar öngörülmüştür.
Görev Unvanı Adet Maaş
Merkez Tahsilat Müfettişi 1 30
Beyoğlu Tahsilat Müfettişi 1 25
Üsküdar Tahsilat Müfettişi 1 25
1933 tarihli Maliye Teşkilâtına Ait Kısmının Tadili ve Bir Kısım Vazifelerin Sureti İfası
Hakkında Kanunun (A) numaralı cetvelinde, Maliye Vekâleti merkez ve vilayet memurları
ile ilgili ayrıntılı düzenleme yapıldığı görülmekte olup tahsil heyeti bölümünde Tahsil
Müfettişliği unvanına yer verilmiştir.265
Derece Görev Unvanı Adet Maaş
7 Tahsilat Şubeleri Müfettişi 1 55
8 Tahsilat Şubeleri Müfettişi 2 45
9 Tahsilat Şubeleri Müfettişi 15 40
Söz konusu Kanunda İstanbul vilâyeti maliye teşkilâtının 3 mıntıkadan oluştuğu
belirtilmiştir. İstanbul Beyoğlu, Üsküdar mıntıkalarında birer varidat tahakkuk dairesi
ile tahsil dairesinden ve vilâyet merkezinde vilâyet muhasebeciliği, muhakemat, pul, av
vergileri, millî emlâk müdürlüklerinden mürekkeptir.
İstanbul vilâyetine dâhil kazaların, Eminönü, Fatih, Bakırköy, Silivri, Çatalca, Adalar,
Yalova kazaları İstanbul mıntıkasına; Beyoğlu, Beşiktaş ve Sarıyer kazaları, Beyoğlu
mıntıkasına; Üsküdar, Kadıköy, Beykoz, Şile, Kartal kazaları da Üsküdar mıntıkası
varidat noktasında bağlıdır.
Aynı Kanunun 6’ncı maddesinde de, her tahsil dairesinde bir tahsil müdürü, muavin,
mümeyyiz, lüzumu kadar kâtip, evrak ve dosya ve sevk memuru, Tahsil Müfettişleri, icra
262 Ayşe YANARDAĞ. Cumhuriyet Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Bölümü Okutmanı. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/1773
263 Bu düzenlemede, memurların bordrolarında yaklaşık 55 çeşit gelir kalemi yer almaktaydı. Bu durum ise, adaletsizliğe ve malî kargaşaya sebebiyet
veriyordu. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d18/c031/b007/tbmm180310070195.pdf
264 13.06.1931 tarih ve 1821 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
265 2265 sayılı Kanun 13.06.1933 tarih ve 2426 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
