Page 239 - VERGİ İCRA

Muharrem ÖZDEMİR - VERGİCRA
223
vergilendirmenin hukuki güvenlik ilkesinin gereğidir. Hukuki güvenlik ilkesi ise, bir toplumda bireylerin bağlı oldukları hukuk kurallarını önceden bilmeleri, davranış ve tutumlarını bu kurallara göre güvenle düzene sokabilmeleri, başka bir ifadeyle ilgililerin hukuki durumun süreceğine olan inancı dolayısıyla hayal kırıklığına uğratılmaması anlamına gelir. Dolayısıyla hukuki güvenlik ilkesi, hukuk devletinin olmazsa olmaz koşuludur.
Vergilendirme de belirlilik ilkesine göre de, yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesini ifade eder. Birey ancak bu durumda kendisine düşen yükümlülükleri öngörebilir ve davranışlarını ayarlar.
Açıklanan nedenlerle kanun koyucu vergi kanunlarında ödeme zamanlarını bu ilkeler çerçevesinde aşağıdaki şekilde açık ve net bir şekilde belirleme yoluna gitmiştir.
→ Gelir Vergisinde vergilendirme dönemi geçmiş takvim yılıdır. Bir takvim yılına ait beyanname izleyen yılın mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar verilir ve mart ve temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. (Md. 92, 108, 117)
→Serbest meslek faaliyetine ilişkin kazançlarda faaliyetin sona erdiği, diğer kazanç ve iratlarda kazanç ve iratların iktisap olunduğu tarihten itibaren 15 gün içinde verilir. Beyanname verme süresi içinde ödenir. (Md.101, 120)
→Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayının başından 25 inci günü akşamına kadar verilir. Tahakkuk ettirilen vergi şubat ve haziran aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. (Md.92, 117)
→Kurumlar vergisi ilgili bulunduğu hesap döneminin sonuçlarını içerir. Kurumlar vergisinde vergilendirme dönemi hesap dönemidir. Beyanname hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar verilir ve beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenir. (Md.21, 24,25)
→Özel beyan zamanı tayin olunan gelirler ile ilgili kurumlar vergisi beyannamesi kazancın elde edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde verilir. Beyanname verme süresi içinde ödenir. (Md. 26, 29)
→Katma Değer Vergisinde vergilendirme dönemi faaliyet gösterilen takvim yılının birer aylık dönemleridir. Mükelle er ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu olanlar katma değer vergisi beyannamelerini vergilendirme dönemini takibeden 24 üncü akşamına kadar vergi dairesine vermekle ve 26 ıncı günü akşamına kadar da ödemekle yükümlüdürler. (Md. 41, 46)