Page 221 - VERGİ TEKNİĞİ

Bu madde hükmü uygulamasında ivaz konusu işlemde, üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan hısımlarıyla eşler ve ikinci dereceye kadar (bu derece dâhil) sıhri hısımlar arasında olup olmamasına bakılmaksızın bağışlama hükmünde sayılacaktır.
6183 sayılı Kanunun 28 inci maddede akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır.
Keza aynı yasanın 30 uncu maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan yine aynı kanunun 29 uncu maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır.
Örnek: Borçlu 848 ada 10 parsel sayılı taşınmazı diğer davalı İbrahim’e 20.05.1999 tarihinde 2.000.000 lira bedelle satmıştır. Oysa taşınmazın bu tarihteki gerçek değerinin 4.810.000 lira olduğu bilirkişi raporu ile saptanmıştır. Borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul etmesi nedeniyle tasarrufun bağışlama niteliğinde olduğundan hükümsüzdür.201
Örnek: Dava konusu 454 parsel sayılı bahçeli kargir fabrika binası niteliğindeki taşınmaz üzerinde 2 milyon TL tutarındaki ipotek bedeli ile birlikte 600 bin TL bedelle borçlu tarafından üçüncü kişiye satılmıştır. Bilirkişiler dava konusu taşınmazın tasarruf tarihindeki gerçek değerinin 4.000.280 TL olduğunu bildirmişlerdir. İpotek bedeli dâhil edilmediği takdirde ivazlar arasında bir mislini aşan fark bulunmaktadır.202
Muharrem ÖZDEMİR - VERGİ TEKNİĞİ 221
201. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 16.12.2003 tarih ve Esas No:2003/6282, Karar No:2003/6029 202. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 17.01.2013 tarih ve Esas No: 2012/12574, Karar No: 2013/227.