Page 248 - ÜSTADNAME
P. 248
Muharrem ÖZDEMİR - ÜSTADNAME
Bütçe Gelirleri - Milyon TL 1926 1927
Vasıtasız Vergiler 20,62 23,27
Damga Vergisi, Harçlar, Para Cezaları 3,50 4,78
Vasıtalı Vergiler 41,41 35,96
İnhisarlar 24,18 26,73
Müessesat 2,41 2,62
Emlak ve Eşyayı Devlet Hâsılatı 2,93 2,16
Müteferrik Gelir 4,85 4,27
İstirdat 0,06 0,20
Gelirler Toplamı 190,15 194,58
Kazanç Vergisi Kanununda reform niteliğinde yapılan bir diğer düzenleme ise, beyan
usulü ile verilen beyannamelerin denetimi için oluşturulan “Tahakkuk Müfettişliği”
unvanıdır. Bu kanun ile birlikte beyannamelerin ne şekilde ve nasıl inceleneceği de hükme
bağlanmıştır. Bu amaçla, vergi beyannamelerinin incelenmesi ile görevli olmak üzere
“Tahakkuk Teftiş Memurluğu” başlığı altında yeni bir kadro ihdas edilmiştir. Maliye
Müfettişlerini bir yana bırakılacak olursa, Türkiye’de vergi denetimi ile görevlendirilmiş
ilk inceleme elemanı bunlardır.247
Kazanç Vergisi Kanunu’nun 63’ncü maddesi ile vergi denetimine ilişkin düzenlemeye
yer verilmiş ilk defa vergi incelemesinin tanımı yapılmıştır. Buna göre, ‘Tahakkuk idareleri,
tahakkuk teftiş memuru ve maliye müfettişleri bir senei maliyeye ait kazanç vergisine
müteferri muamelât ifa ve vergisi tahsil olunduktan sonra gerek senesi zarfında gerek senei
müteakibede vukubulacak her hangi bir ihbar üzerine veya vesaire sebeplerle mükellefin
kazancı noksan tebeyyün ve vergisi noksan tahakkuk ettirildiği hakkında malûmat ve
delâili cedideye desteres olunca yeniden tahkikata şüru ederek iş bu noksanı ikmale ve
bunu teminen mükelleften her türlü kuyut ve vesaik ve malûmatı talebe salahiyetlidir’
denilmektedir.
Ancak bir senei maliyenin inkızasından itibaren üç sene mürurundan sonra hiç bir
mükellef mezkûr seneye ait kazanç vergisinin noksanı bahanesiyle muahaze ve takip
edilemez. Bu suretle meydana çıkarılan fazla kazançlar hakkında bidayeten kazançların
tebeyyün ve verginin tahakkuk ve tahsilinde cari usul ve merasim aynen meri olur. İkmali
noksan için matrah vergiler dahi yüzde yirmi fazlası ile tahsil olunur. Ancak mükellef
noksanı ile tahakkukun bir sehivden mümbais olduğunu görüp memurini müteallikasınca
teşebbüs vukuundan evvel bizzat ihbarı keyfiyet eylediği halde yüzde yirmi zam tatbik
edilmez. Bu düzenlemeye göre,
247 http://www.hud.org.tr/icerik/Hesap-mutehassisligindan-Hesap-uzmanligina
Bütçe Gelirleri - Milyon TL 1926 1927
Vasıtasız Vergiler 20,62 23,27
Damga Vergisi, Harçlar, Para Cezaları 3,50 4,78
Vasıtalı Vergiler 41,41 35,96
İnhisarlar 24,18 26,73
Müessesat 2,41 2,62
Emlak ve Eşyayı Devlet Hâsılatı 2,93 2,16
Müteferrik Gelir 4,85 4,27
İstirdat 0,06 0,20
Gelirler Toplamı 190,15 194,58
Kazanç Vergisi Kanununda reform niteliğinde yapılan bir diğer düzenleme ise, beyan
usulü ile verilen beyannamelerin denetimi için oluşturulan “Tahakkuk Müfettişliği”
unvanıdır. Bu kanun ile birlikte beyannamelerin ne şekilde ve nasıl inceleneceği de hükme
bağlanmıştır. Bu amaçla, vergi beyannamelerinin incelenmesi ile görevli olmak üzere
“Tahakkuk Teftiş Memurluğu” başlığı altında yeni bir kadro ihdas edilmiştir. Maliye
Müfettişlerini bir yana bırakılacak olursa, Türkiye’de vergi denetimi ile görevlendirilmiş
ilk inceleme elemanı bunlardır.247
Kazanç Vergisi Kanunu’nun 63’ncü maddesi ile vergi denetimine ilişkin düzenlemeye
yer verilmiş ilk defa vergi incelemesinin tanımı yapılmıştır. Buna göre, ‘Tahakkuk idareleri,
tahakkuk teftiş memuru ve maliye müfettişleri bir senei maliyeye ait kazanç vergisine
müteferri muamelât ifa ve vergisi tahsil olunduktan sonra gerek senesi zarfında gerek senei
müteakibede vukubulacak her hangi bir ihbar üzerine veya vesaire sebeplerle mükellefin
kazancı noksan tebeyyün ve vergisi noksan tahakkuk ettirildiği hakkında malûmat ve
delâili cedideye desteres olunca yeniden tahkikata şüru ederek iş bu noksanı ikmale ve
bunu teminen mükelleften her türlü kuyut ve vesaik ve malûmatı talebe salahiyetlidir’
denilmektedir.
Ancak bir senei maliyenin inkızasından itibaren üç sene mürurundan sonra hiç bir
mükellef mezkûr seneye ait kazanç vergisinin noksanı bahanesiyle muahaze ve takip
edilemez. Bu suretle meydana çıkarılan fazla kazançlar hakkında bidayeten kazançların
tebeyyün ve verginin tahakkuk ve tahsilinde cari usul ve merasim aynen meri olur. İkmali
noksan için matrah vergiler dahi yüzde yirmi fazlası ile tahsil olunur. Ancak mükellef
noksanı ile tahakkukun bir sehivden mümbais olduğunu görüp memurini müteallikasınca
teşebbüs vukuundan evvel bizzat ihbarı keyfiyet eylediği halde yüzde yirmi zam tatbik
edilmez. Bu düzenlemeye göre,
247 http://www.hud.org.tr/icerik/Hesap-mutehassisligindan-Hesap-uzmanligina
