Page 131 - ÜSTADNAME
P. 131
arrem ÖZDEMİR - ÜSTADNAME 111
Diplomasi konusunda 26 Aralık 1915 tarihinde Humann tarafından Enver Paşa’ya hitaben
yazılan son mektup Vassel ile ilgilidir. Buna göre, Osmanlı Maliye Bakanlığına bir Alman
uzman atanmasından bahsedilir. Humann, İstanbul’daki Maliye Bakanlığında çalışan
Vassel’in başka bir göreve atanmasını Alman Büyükelçisi’ne teklif ettiğini, ancak bu görev
değişikliğiyle zor duruma düşeceğine inandığı Talat Paşa’nın mağduriyetini gidermek için
de uzun süredir tanıdığı Alman ekonomist Dr. Hjelmar Schacht’ı İstanbul’a davet edip
kabul ettirdiğini anlatmaktadır.92
1.1.8. 1919-1932 Teftiş Heyetinde Milli Dönem
1.1.8.1. 03.09.1919- 22.04.1920 Mehmet Raşit ERER Dönemi
1909 yılında Fransız Mösyö Jolly’nin Heyeti Teftişiye Umum Müdürü olarak
atandığında yardımcılığına Türk kökenli Maliye Müfettişi Mehmet Raşit ERER getirilmiş
ve uzun zaman bu görevi yürütmüştür.
Fransızların Türk mali yönetiminden el çekmesi ile birlikte Teftiş Heyetinde millileşme
süreci başlamıştır. Bu sürecin başlangıcını ise, Teftiş Heyeti Müdürlüğüne tecrübeli Maliye
Müfettişi Mehmet Raşit ERER’in93 atanması oluşturur. Ancak, Teftiş Heyeti Müdürü’nün
mason olduğuda göz önünde alındığında atamanın da ne kadar milli ve yerli olduğu94
konusunda endişeler de yok değildir. Bu nedenle söz konusu atamanın da pek de tesadüfü
olmadığı anlaşılmaktadır.
Mehmet Raşit ERER
1868 İstanbul doğumlu olup, Mekteb-i Sultani mezunudur. Nafia
Nezareti Fen Kaleminde Borsa Komiserlik Kitabeti; 1909 Maliye
Müfettişi; Teftiş Heyeti Umum Müdür Yardımcısı; 1918 İaşe
Nazırlığı; 03.09.1919- 22.04.1920 tarihleri arasında Teftiş Heyeti
Reisi, 1920-1921 yıllarında Maliye Nazırlığı yapmıştır.
1.1.8.1.1. 1919 Tarihli Nazilli Kongresi ve Maliye Teftiş Heyeti
Teftiş Heyeti Müdürü Mehmet Raşit ERER döneminde yapılan icratlardan en önemlisi
1919 tarihli Nazilli Kongresinde Teftiş Heyeti ile ilgili kararlar ve Teftiş Heyetine verilen geniş
yetkilerdir. Bilindiği üzere, Kuvayi Milliye döneminde yürürlükte olan ve bugün de yürürlükte
kalmakta devam eden 17 Ekim 1914 (1330) tarihli Maliye Teftiş Heyeti Nizamnamesi’ne
göre, Maliye Müfettişleri doğrudan doğruya mali konularda en büyük siyasi yürütme organı
olan Maliye Nazırına bağlı olup, Maliye Nazırı adına teftiş ve tahkikat yapmaktadırlar.
92 Dr. Sezen KILIÇ. Alman Deniz Ataşesi Humann’ın Mektuplarında Enver Paşa. http://bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1000
93 http://www.pergen.gov.tr/icerik/bakanlikalbum
94 Bakınız. https://uyanmaprojesi.wordpress.com, https://eksisozluk.com/unlu-masonlar, www.medyamit.com
Diplomasi konusunda 26 Aralık 1915 tarihinde Humann tarafından Enver Paşa’ya hitaben
yazılan son mektup Vassel ile ilgilidir. Buna göre, Osmanlı Maliye Bakanlığına bir Alman
uzman atanmasından bahsedilir. Humann, İstanbul’daki Maliye Bakanlığında çalışan
Vassel’in başka bir göreve atanmasını Alman Büyükelçisi’ne teklif ettiğini, ancak bu görev
değişikliğiyle zor duruma düşeceğine inandığı Talat Paşa’nın mağduriyetini gidermek için
de uzun süredir tanıdığı Alman ekonomist Dr. Hjelmar Schacht’ı İstanbul’a davet edip
kabul ettirdiğini anlatmaktadır.92
1.1.8. 1919-1932 Teftiş Heyetinde Milli Dönem
1.1.8.1. 03.09.1919- 22.04.1920 Mehmet Raşit ERER Dönemi
1909 yılında Fransız Mösyö Jolly’nin Heyeti Teftişiye Umum Müdürü olarak
atandığında yardımcılığına Türk kökenli Maliye Müfettişi Mehmet Raşit ERER getirilmiş
ve uzun zaman bu görevi yürütmüştür.
Fransızların Türk mali yönetiminden el çekmesi ile birlikte Teftiş Heyetinde millileşme
süreci başlamıştır. Bu sürecin başlangıcını ise, Teftiş Heyeti Müdürlüğüne tecrübeli Maliye
Müfettişi Mehmet Raşit ERER’in93 atanması oluşturur. Ancak, Teftiş Heyeti Müdürü’nün
mason olduğuda göz önünde alındığında atamanın da ne kadar milli ve yerli olduğu94
konusunda endişeler de yok değildir. Bu nedenle söz konusu atamanın da pek de tesadüfü
olmadığı anlaşılmaktadır.
Mehmet Raşit ERER
1868 İstanbul doğumlu olup, Mekteb-i Sultani mezunudur. Nafia
Nezareti Fen Kaleminde Borsa Komiserlik Kitabeti; 1909 Maliye
Müfettişi; Teftiş Heyeti Umum Müdür Yardımcısı; 1918 İaşe
Nazırlığı; 03.09.1919- 22.04.1920 tarihleri arasında Teftiş Heyeti
Reisi, 1920-1921 yıllarında Maliye Nazırlığı yapmıştır.
1.1.8.1.1. 1919 Tarihli Nazilli Kongresi ve Maliye Teftiş Heyeti
Teftiş Heyeti Müdürü Mehmet Raşit ERER döneminde yapılan icratlardan en önemlisi
1919 tarihli Nazilli Kongresinde Teftiş Heyeti ile ilgili kararlar ve Teftiş Heyetine verilen geniş
yetkilerdir. Bilindiği üzere, Kuvayi Milliye döneminde yürürlükte olan ve bugün de yürürlükte
kalmakta devam eden 17 Ekim 1914 (1330) tarihli Maliye Teftiş Heyeti Nizamnamesi’ne
göre, Maliye Müfettişleri doğrudan doğruya mali konularda en büyük siyasi yürütme organı
olan Maliye Nazırına bağlı olup, Maliye Nazırı adına teftiş ve tahkikat yapmaktadırlar.
92 Dr. Sezen KILIÇ. Alman Deniz Ataşesi Humann’ın Mektuplarında Enver Paşa. http://bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1000
93 http://www.pergen.gov.tr/icerik/bakanlikalbum
94 Bakınız. https://uyanmaprojesi.wordpress.com, https://eksisozluk.com/unlu-masonlar, www.medyamit.com
