Page 274 - ÜSTADNAME
P. 274
Muharrem ÖZDEMİR - ÜSTADNAME
2.4.2.3. Varidat Tetkik Memurlarının Mesleki Mücadelesi
2.4.2.3.1. Bursa Varidat Tetkik Memuru Naci Bey
Bursa’da varidat tetkik memuru olarak çalışan Naci Bey, Defterdar ile olan anlaşmazlığı
yüzünden başka yere tayin edilir. Ancak bu tayin yersiz ve haksız bir sürgündür. Bu
nedenle Bursa varidat tetkik memuru Naci Bey ile Defterdar arasında yaşanan bu tatsızlık
Cumhuriyet Halk Partisinin araya girmesi ile cumhuriyet tarihi kayıtlarına intikal eder.
Halk Partisi Başkanlığı’na başvuran Naci Bey ile ilgili Genel Sekreterliğe şu bilgi ve
talep yazısı gönderilmiştir: “Merkez Maliye varidat tetkik memuru Naci Bey’in ahiren
maruz kaldığı tebdili memuriyet dolayısıyla bize vaki müracaatı nazarı dikkate alınmaya
şayan görülerek makam-ı alilerine arza zaruret hâsıl olmuştur. Mumaileyh Bursa’da gerek
vazifevi cepheden ve gerekse şahsi karakter bakımından tamamen şayanı itimat ve bütün
faaliyetlerini vazife ve devlet menfaatinin azami surette vikaye ve müdafaasına hasretmiş
bir memurdur. Tamamen hakikat ve herhangi bir mübalağa ve himayeden münezzeh olan
arz ettiğim bu zatın, Defterdarlığın herhangi hususi veya resmi bir teşebbüsü ile ve yalnız
şahsi iğbirarın hâkim bulunduğu muhakkak bulunan bir anlaşmazlık yüzünden bu teptile
tabi tutulması bu gibi memureynin selameti faaliyetini bozacak kadar müessirdir. Aldığı
vazifede azami dürüst ve faaliyetinden başka kusuru bulunmadığına kani bulunduğumuz
yerine ipkası için icap eden himaye ve teşebbüse layık bulunduğuna itimat buyurmanızı ve
bu tahvilin tashihi ile vazifesinde devamının temini, emsalini de takviye edecek çok yerinde
bir himaye olduğunu arzeder ve Maliye Vekâleti nezdinde kıymetli müzaheretinizin lütuf
buyurulmasını istirham ederek ellerinizden öperim.293
Sözü edilen yazışmalardan da anlaşılacağı üzere, gayet başarılı ve takdir gören varidat
tetkik memurunun Defterdar’ın husumeti nedeniyle sıkıntı yaşadığı ve Bursa dışına tayin
edildiği anlaşılmaktadır. Oysaki varidat tetkik memuru görevinde başarılı ve karakterinde
de tamamen takdire şayandır. Ancak ne hikmetse, varidat tetkik memuru Defterdar Bey’in
baskısı altındadır. Ancak yapılan yanlış uygulama ve tayin ile sürgün cezası zamanın
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliğinin müdahalesi ile karşılaşır. Partinin il teşkilatı
durumu ivedi ve tarafsız bir yaklaşımla genel merkezin bilgisine sunulur. Naci Bey’in
akibeti ne oldu bilinmez ancak günümüzde de benzer vakalar olmaya ve nice Naci’ler tayin
sürgünü ile uğraşmaya devam eder.
Vergi Müfettişleri, günümüzde de (A) ve (B) grubu diye ikiye ayrılır. Görev, yetki ve
sorumlulukları aynıdır. İkisi de bakana bağlı çalışır. Özlük hakları ne eksik ne fazladır.
Ancak (A) grubu müfettişler rotasyona tabidir ve Naci Bey’ler gibi sürgün ile karşılaşır.
(B) grubu ise ayrıcalıklıdır ve rotasyondan müstesnadır. Bu ikili ayrım ve haksızlık 1930’lu
yıllarda yaşanan Naci Bey vakasından farksız değildir.
293 Mehmet ÇEVİK. Doç. Dr. Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü. Parti Devleti Anlayışı Yönetim Örneği. Recep PEKER
ve CHP Genel Sekreterliği. www.turkishstudies.net
2.4.2.3. Varidat Tetkik Memurlarının Mesleki Mücadelesi
2.4.2.3.1. Bursa Varidat Tetkik Memuru Naci Bey
Bursa’da varidat tetkik memuru olarak çalışan Naci Bey, Defterdar ile olan anlaşmazlığı
yüzünden başka yere tayin edilir. Ancak bu tayin yersiz ve haksız bir sürgündür. Bu
nedenle Bursa varidat tetkik memuru Naci Bey ile Defterdar arasında yaşanan bu tatsızlık
Cumhuriyet Halk Partisinin araya girmesi ile cumhuriyet tarihi kayıtlarına intikal eder.
Halk Partisi Başkanlığı’na başvuran Naci Bey ile ilgili Genel Sekreterliğe şu bilgi ve
talep yazısı gönderilmiştir: “Merkez Maliye varidat tetkik memuru Naci Bey’in ahiren
maruz kaldığı tebdili memuriyet dolayısıyla bize vaki müracaatı nazarı dikkate alınmaya
şayan görülerek makam-ı alilerine arza zaruret hâsıl olmuştur. Mumaileyh Bursa’da gerek
vazifevi cepheden ve gerekse şahsi karakter bakımından tamamen şayanı itimat ve bütün
faaliyetlerini vazife ve devlet menfaatinin azami surette vikaye ve müdafaasına hasretmiş
bir memurdur. Tamamen hakikat ve herhangi bir mübalağa ve himayeden münezzeh olan
arz ettiğim bu zatın, Defterdarlığın herhangi hususi veya resmi bir teşebbüsü ile ve yalnız
şahsi iğbirarın hâkim bulunduğu muhakkak bulunan bir anlaşmazlık yüzünden bu teptile
tabi tutulması bu gibi memureynin selameti faaliyetini bozacak kadar müessirdir. Aldığı
vazifede azami dürüst ve faaliyetinden başka kusuru bulunmadığına kani bulunduğumuz
yerine ipkası için icap eden himaye ve teşebbüse layık bulunduğuna itimat buyurmanızı ve
bu tahvilin tashihi ile vazifesinde devamının temini, emsalini de takviye edecek çok yerinde
bir himaye olduğunu arzeder ve Maliye Vekâleti nezdinde kıymetli müzaheretinizin lütuf
buyurulmasını istirham ederek ellerinizden öperim.293
Sözü edilen yazışmalardan da anlaşılacağı üzere, gayet başarılı ve takdir gören varidat
tetkik memurunun Defterdar’ın husumeti nedeniyle sıkıntı yaşadığı ve Bursa dışına tayin
edildiği anlaşılmaktadır. Oysaki varidat tetkik memuru görevinde başarılı ve karakterinde
de tamamen takdire şayandır. Ancak ne hikmetse, varidat tetkik memuru Defterdar Bey’in
baskısı altındadır. Ancak yapılan yanlış uygulama ve tayin ile sürgün cezası zamanın
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliğinin müdahalesi ile karşılaşır. Partinin il teşkilatı
durumu ivedi ve tarafsız bir yaklaşımla genel merkezin bilgisine sunulur. Naci Bey’in
akibeti ne oldu bilinmez ancak günümüzde de benzer vakalar olmaya ve nice Naci’ler tayin
sürgünü ile uğraşmaya devam eder.
Vergi Müfettişleri, günümüzde de (A) ve (B) grubu diye ikiye ayrılır. Görev, yetki ve
sorumlulukları aynıdır. İkisi de bakana bağlı çalışır. Özlük hakları ne eksik ne fazladır.
Ancak (A) grubu müfettişler rotasyona tabidir ve Naci Bey’ler gibi sürgün ile karşılaşır.
(B) grubu ise ayrıcalıklıdır ve rotasyondan müstesnadır. Bu ikili ayrım ve haksızlık 1930’lu
yıllarda yaşanan Naci Bey vakasından farksız değildir.
293 Mehmet ÇEVİK. Doç. Dr. Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü. Parti Devleti Anlayışı Yönetim Örneği. Recep PEKER
ve CHP Genel Sekreterliği. www.turkishstudies.net
