Page 47 - ÜSTADNAME
P. 47
arrem ÖZDEMİR - ÜSTADNAME 27
Padişah hizmetini hemen mal toplamaya vesile saymayıp, padişahın özel mallarını ve
köyle halkı ile askerin kamu mallarına karşı aç gözlülük gösterilmemelidir. Veziriazam
Lütfi Paşa Hicri 942 (Miladi 1536) tarihinde yazdığı Asafname isimli eserine göre, yedi
yıl vezirlik yapmış ve yılda 12 yük akçe has’ı varmış, yazılı gelirinin bir buçuk mislini
toplamakla yıllığı 20 yük akçeye ulaşırmış. Bununla yetinip daha çoğu ile ilgilenmediklerini
yazmışlar. Lakin o zamanlarda galiba Vezir-i Azamların da masrafları da az olması gerekir.
Halktan rüşvet ve müsadere adıyla para alınıp onlara kötülük yapılmazmış. Hala rahmetle
anılır. Kısaca, o makama şeref veren devletli, halktan para cezası ve rüşvet adıyla (Allah
korusun) mal toplamak sevdasına düşmemek gerekir.
Kanaatkâr olup az gözlülükle ve ceza gününü düşünüp Allah’ın kahredici gazabından
çekinmek gerekir. Zira mal toplama ve saklama sahibini dünyada huzursuz, hesap gününde
sorulacak soruları cevaplandırmada güçsüz kılar, azap çektirir ve pişman eder. Ama ne
fayda?
İdarecilere isyan bayrağı açmamak ve onlara itaat etmek barış ve sulh yoludur. Yönetici
ile aramızdaki sorunların halli için ise çözüm bellidir. Kutsal kitapta ise bu durum şöyle
anlatılmıştır:
[Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan ülül-emre (idarecilere)
de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten
inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem
hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir. Nisa Süresi 59. Ayet41]
2.2.1.6. İskender Vakarlı Padişah Olmak
Yeryüzünün halifesi olan seçkin şahın kimseye ihtiyacı yoktur. Veziri azam olanların,
İskender vakarlı padişahı mal eğiliminden ve mal yüzünden günaha girmekten ve bir adamı
vereceği yokken devlet eliyle yahut küçük bahanelerle sıkıştırmak ve malına el koyup
aldırmaktan uzak tutmaları gerekir. Zira padişahların kimseye ihtiyacı olmadığından başka,
halkın mallarının sebepsiz yere padişahın hazinesine girmesinin ve hazineye karışmasının
devletin yok olmasına ve hazinenin zararına yol açacağına din bilginleri oy birliği ile karar
yazmışlardır. Maliye hazinesi namıyla akçe düşse varisi gelinceye kadar padişah kapısından
emanet tutulur. Yedi seneye kadar varis çıkıp da kanunen varisliğini ispat etmezse hazineye
alınmak üzere merhum ve Allah’ın bağışlanmasına kavuşmuş Sultan Süleyman Han saadet
zamanlarında bu güzel tedbiri kullanırmış.
Sevgili ve kudretli Allah buyurdu ki: Allah sabırlıların karşılığını hesapsız verir. Ve
Sadrazam beş vakit namazı cemaatle evinde kılıp kapısı açık olup kendisiyle buluşulması
kolay olması gerekir.
41 http://www.kuranmeali.com/ayetkarsilastirma.asp?sure=4&ayet=59
Padişah hizmetini hemen mal toplamaya vesile saymayıp, padişahın özel mallarını ve
köyle halkı ile askerin kamu mallarına karşı aç gözlülük gösterilmemelidir. Veziriazam
Lütfi Paşa Hicri 942 (Miladi 1536) tarihinde yazdığı Asafname isimli eserine göre, yedi
yıl vezirlik yapmış ve yılda 12 yük akçe has’ı varmış, yazılı gelirinin bir buçuk mislini
toplamakla yıllığı 20 yük akçeye ulaşırmış. Bununla yetinip daha çoğu ile ilgilenmediklerini
yazmışlar. Lakin o zamanlarda galiba Vezir-i Azamların da masrafları da az olması gerekir.
Halktan rüşvet ve müsadere adıyla para alınıp onlara kötülük yapılmazmış. Hala rahmetle
anılır. Kısaca, o makama şeref veren devletli, halktan para cezası ve rüşvet adıyla (Allah
korusun) mal toplamak sevdasına düşmemek gerekir.
Kanaatkâr olup az gözlülükle ve ceza gününü düşünüp Allah’ın kahredici gazabından
çekinmek gerekir. Zira mal toplama ve saklama sahibini dünyada huzursuz, hesap gününde
sorulacak soruları cevaplandırmada güçsüz kılar, azap çektirir ve pişman eder. Ama ne
fayda?
İdarecilere isyan bayrağı açmamak ve onlara itaat etmek barış ve sulh yoludur. Yönetici
ile aramızdaki sorunların halli için ise çözüm bellidir. Kutsal kitapta ise bu durum şöyle
anlatılmıştır:
[Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan ülül-emre (idarecilere)
de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten
inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem
hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir. Nisa Süresi 59. Ayet41]
2.2.1.6. İskender Vakarlı Padişah Olmak
Yeryüzünün halifesi olan seçkin şahın kimseye ihtiyacı yoktur. Veziri azam olanların,
İskender vakarlı padişahı mal eğiliminden ve mal yüzünden günaha girmekten ve bir adamı
vereceği yokken devlet eliyle yahut küçük bahanelerle sıkıştırmak ve malına el koyup
aldırmaktan uzak tutmaları gerekir. Zira padişahların kimseye ihtiyacı olmadığından başka,
halkın mallarının sebepsiz yere padişahın hazinesine girmesinin ve hazineye karışmasının
devletin yok olmasına ve hazinenin zararına yol açacağına din bilginleri oy birliği ile karar
yazmışlardır. Maliye hazinesi namıyla akçe düşse varisi gelinceye kadar padişah kapısından
emanet tutulur. Yedi seneye kadar varis çıkıp da kanunen varisliğini ispat etmezse hazineye
alınmak üzere merhum ve Allah’ın bağışlanmasına kavuşmuş Sultan Süleyman Han saadet
zamanlarında bu güzel tedbiri kullanırmış.
Sevgili ve kudretli Allah buyurdu ki: Allah sabırlıların karşılığını hesapsız verir. Ve
Sadrazam beş vakit namazı cemaatle evinde kılıp kapısı açık olup kendisiyle buluşulması
kolay olması gerekir.
41 http://www.kuranmeali.com/ayetkarsilastirma.asp?sure=4&ayet=59
